آکنه یا جوش صورت
آکنه یا جوش یک اختلال پوستی است که در سنین نوجوانی شروع می شود و تا آخر جوانی همراه فرد مبتلا است و شدت و مدت آن در میان افراد متفاوت است.
این بیماری ممکن است جزئی باشد و فقط با تعداد کمی جوش سر سیاه یا چرکی همراه باشد یااین که به صورت جوش های چرکی شدیداً ملتهب که حفراتی بر روی پوست ایجاد می کنند، رخ دهد.
شدیدترین انواع آکنه بیشتر در مردان دیده می شود، اما این بیماری معمولاً در زنان، که ممکن است پیش از هر دوره قاعدگی با عود آن مواجه شوند، دیرپاتر است و ممکن است تا هنگام یائسگی تداوم یابد.
بعضی از ضایعات پوستی شباهتی زیادی به جوش دارند و باید مطمئن شد که آنچه واقعاً می بینیم واقعاً جوش است یا نه.
جوش بیشتر در نواحی ای از بدن که دارای غدد چربی فراوان هستند، دیده می شود.
غدد چربی مسئولیت چرب نگه داشتن سطح پوست هستند و در عین حال به علت دارا بودن بعضی مواد دارای خاصیت ضد میکروبی و قارچی هستند.
این غدد در کف دست و پا و لب وجود ندارند و بیشترین تراکم آنها در صورت، سر، سینه و قسمت بالای پشت است.
آکنه بیشتر در صورت دیده می شود و اشکال گوناگونی دارد، مانند، کومدون (جوش های ریزی که به صورت سر سیاه و سر سفید دیده می شوند)، پاپول (جوش های برجسته و قرمز رنگ)، پاسچول (جوش های چرکی) و بالاخره ناجول و کیست (جوش های بزرگ و دارای عمق و مواد داخل آنها).
از بسته شدن دهانه خروجی غدد چربی به علت های گوناگون جوش به وجود می آید.
علل بسته شدن این منافذ و ایجاد آکنه به طور خلاصه عبارتند از تولید و ترشح زیادی چربی، مسدود شدن دهانه این غدد و رشد میکروب در دهانه آنها.
افزایش تولید و ترشح چربی می تواند به علت ارثی بودن یا عدم تنظیم هورمونی باشد. البته گاهی سطح هورمون در سطح طبیعی است ولی پوست به این مقدار طبیعی حساسیت بیشتری دارد.
با دیدن چند جوش ساده هم حتماً به متخصص مراجعه کنید
اغلب اوقات جوش های صورت را نمی توان به طور کامل از بین برد اما می توان آنها را تحت کنترل درآورد.
درمان این جوش ها بستگی به نوع آن انجام می گیرد. نکته مهم اینجاست که به هیچ عنوان نباید بروز آنها را دست کم گرفت و شروع به خوددرمانی کرد. گاهی اوقات در شروع ایجاد آکنه تعداد آنها کم است و به خوبی هم قابل کنترل هستند.
اما اگر اینها به حال خود رها شوند، می توانند به جوش های بزرگی که اثرات نامطلوب از خود برجای می گذارند، تبدیل شوند.
این حرف پوسیده را که می گوید: «اگر جوش را به حال خود بگذاری، خود به خود خوب می شود» فراموش کنید.
اولاً که این طور نمی شود، دوماً گر نشد چی؟ چه کسی پاسخگوی اثرات نامطلوب آن روی پوست صورت خواهد بود، اثراتی که نمی توان پنهان شان کرد، از اثرات نامطلوب روانی و ذهنی صرف نظر می کنیم!
اغلب خانواده ها توصیه به شستشوی مکرر یا تهیه صابون های گوگرددار و... می کنند، اما این کارها معمولاً بی فایده هستند و بعضاً عوارض ناگوار و ماندگار از خود بر جای می گذارند.
برای درمان حتماً به متخصص پوست مراجعه کنید، حتماً!
در صورت عدم مراجعه به موقع به متخصص پوست، جوش ها می توانند گسترش پیدا کنند و اِسکارها یا به عبارت ساده تر چاله های ماندگاری روی پوست بر جای بگذارند که نه تنها بر زیبایی اثر نامطلوب می گذارند، بلکه اثرات ذهنی و روانی بدی نیز بر جای می گذارند. بخصوص در میان بعضی از جوانان مبتلا به آکنه، افسردگی و حتی میل به خودکشی به دلیل احساس زشت بودن، دیده می شود.
از نظر علمی و آن چه در کتب علمی و تحقیقات پزشکی موجود است هیچ نوع غذا و خوراکی در ایجاد و تشدید جوش صورت دخیل نیست ولی بر اساس طب قدیم و گفته افرادی که جوش می شود.
از جمله غذا و خوراکی هایی که به عنوان علل آکنه از آنها نام برده شده است، می توان به آجیل و خشکبار، شکلات، چیپس، غذاهای چرب، خرما، کشمش، موز، خرمالو، نارگیل و گاهی اوقات محصولات دریایی اشاره کرد.
بهتر است اگر فرد احساس می کند با خوردن غذا یا میوه خاصی جوش می زند، از خوردن آن پرهیز کند.
یکی از عوارض مصرف مواد آرایشی هم ایجاد آکنه است و این نوع آکنه را به اسم آکنه آرایشی یا آکنه کاسمیک نام گذاری کرده اند.
پس استعمال مواد آرایشی در نوجوانانی که در حوالی سن بلوغ هستند و خودبه خود استعداد ابتلا به آکنه را دارند موجب مضاعف شدن گرفتاری آنها می شود.
این خاصیت مواد آرایشی به آکنه زایی یا قدرت تولید آکنه یا به عبارت بهتر قدرت تولید جوش های سرسیاه و سر سفید معروف است. آکنه یعنی جوش های قرمز و چرکی در عرض چند روز و کمدون یعنی جوش های سرسیاه و سرسفید دیرتر و در عرض چند هفته پدید می آیند.
روی این اصل کارخانه های بزرگ مواد آرایشی محصولات خود را از این بابت آزمایش می کنند، در صورتی که مواد مصرفی آنها این عیب را نداشته باشد، روی آنها برچسب غیر آکنه زا یا به اصطلاح noncomedogenic می چسبانند.
با وجود این صرف داشتن برچسب غیر آکنه زا همیشه کفایت نمی کند و در صورت بروز یا تشدید آکنه در هنگام مصرف مواد آرایشی باید از استعمال آنها خودداری کرد.
بنابراین بهتر است نوجوانان و افرادی که مستعد جوش زدن هستند، از مصرف مواد آرایشی حتی الامکان خودداری کنند و درصورت تمایل، از مواد آرایشی کم ضررتر که دارای برچسب غیر آکنه زا باشد مصرف کنند و در صورت ایجاد آکنه یا تشدید آن در حین مصرف این مواد، به طور کلی آن را کنار بگذارند.
تعدادی از کارخانه های مواد آرایشی محصولات خود را تحت عنوان مواد طبیعی، گیاهی و... به بازار عرضه و تبلیغ می کنند، اما خوش بینی زیاد به این محصولات هم جایز نیست و نباید جانب احتیاط را از دست داد.
علت ایجاد آکنه در اثر مواد آرایشی یکی انسداد مجاری غدد چربی است و دیگری افزایش چربی پوست است که اکثر مواد آرایشی به درجات مختلف باعث انسداد مجاری چربی و افزایش چربی پوست می شوند.
(خشایار فرخیان)
نوشته شده توسط آدمین در جمعه 88/2/11 و ساعت 12:55 عصر | نظرات دیگران()
